Hoe zit dat nu met ijsheiligen in mei?
Volksweerkunde, wel eens van gehoord? Het klinkt niet als een wetenschappelijk bewezen theorie. Dat is het ook niet. Volksweerkunde is gebaseerd op waarneming en volksgeloof. Volgens deze wijze van redeneren zijn de dagen tussen 11 en 15 mei de laatste dagen van het voorjaar waarop er nog nachtvorst kan voorkomen. Dat wordt ‘ijsheiligen’ genoemd. Vaak klopt het. Soms ook niet.
IJsheiligen is gebaseerd op de naamdagen van heiligen die in deze periode vallen. Een periode waarin het eventuele koude weer (met nachtvorst) een gevaar is voor gewassen die dan al in bloei staan. Het gaat om katholieke heiligen met de namen Mamertus (11 mei), Pancratius (12 mei) en Servatius van Maastricht (13 mei). Dan zijn er ook nog Bonifatius van Tarsus (14 mei) en Sophia van Rome (15 mei). De kans op nachtvorst is ná deze periode heel klein.
Bescherm de planten en wees zuinig met het gazon
Het is dus zaak, als je erin meegaat, met het aanplanten van sommige gewassen te wachten tot na deze data om eventuele vorstschade te voorkomen. Ook het buiten zetten van (zelfgezaaide) planten is voor deze periode niet aan te raden. Kuipplanten en eenjarigen kun je eveneens maar beter pas ’s nachts buiten zetten als deze dagen in mei voorbij zijn. Je wilt immers niet dat ze stuk gaan door een beetje nachtvorst. Vorstgevoelige planten die het hele jaar buiten staan kun je tot die periode beschermen door de grond rondom (waar de wortels in de grond zitten) de plant of struik af te dekken met stro, boomschorssnippers of dennentakken. Coniferen en struiken die niet tegen vorst kunnen bescherm je met bijvoorbeeld jute, rieten matten of vliesdoek.
Vermijd ook nog even om heel vroeg in de ochtend over je gazon te wandelen als er een vermoeden van nachtvorst is. Dat kan de graszoden die al flink aanslaan en het gras dat al aan het groeien is, beschadigen. En dat is zonde.
Meestal klopt het, soms niet
In de meeste jaren kloppen deze data en is het de reden dat mensen zich aan de eerder genoemde maatregelen houden. Toch gaat het nog wel eens anders. In 2006 kwam in de nacht van 2 op 3 juni nog nachtvorst voor, twee jaar later gebeurde hetzelfde in de nacht van 23 op 24 juni en in 2013 zelfs in de nacht van 25 op 26 juni. En in 2020 was er op 14 mei ook nog sprake van nachtvorst. Je weet het dus met de natuur nooit helemaal zeker.
Johan Bodenstaff is een gedreven ondernemer in de graszodenkwekerij. Johan is ooit begonnen met 5 hectare grond en heeft zijn onderneming nu uitgebreid tot 40 hectare. Met een passie voor het kweken van graszoden van hoge kwaliteit heeft hij zich in 25 jaar gespecialiseerd in alle aspecten van gras en graszoden. Om het gras optimaal te laten groeien en te kunnen oogsten ontwikkeld Johan zijn eigen machines. Met een vloot van drie vrachtwagens zorgt hij voor het transport van de graszoden naar hun eindbestemming.
